Öksürüğünün Nedeni RSV Virüsü Olabilir!

Bebeklik döneminde görülen bronşiyolit ve zatürree vakalarının çoğundan sorumlu olan RSV özellikle 0-2 yaş arası bebekleri etkiliyor. Anadolu Sağlık Merkezi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Namık Kemal Akpınar, bebeklerin yüzde 50-70’inin bir yaşına, yüzde 95’inin ise iki yaşına kadar RSV ile enfekte olduğunu belirtiyor. Sonraki yıllarda kanda RSV’ye karşı antikor oluşmasına rağmen enfeksiyon tekrar edebiliyor. Dr. Akpınar, yeni doğanda anneden geçen koruyucu antikorlara rağmen şiddetli ilerleyen enfeksiyonların nadir de olsa görülebileceğini belirterek, “Hastaneye yatırılan tüm bronşiyolit olgularının yüzde 45-75’inden, zatürrenin de yüzde 15-25’inden RSV’nin sorumlu olduğu biliniyor” diyor.

Bulaştığı çocukların yaklaşık yüzde 40’ında iki ile altı gün içinde alt solunum yollarında rahatsızlık oluşturan RSV enfeksiyonun şiddeti, hafiften yaşamı tehdit eden ciddi hastalığa kadar değişiklik gösteriyor. Göz ve burun yoluyla bulaşan ve hızla çoğalan virüs, burunda akıntı ve tıkanıklık, nefes almada zorlanma, gözlerde kızarıklık, sulanma ile hafif ateş şeklindeki üst solunum yolu hastalığı gibi belirtiler gösteriyor.

Belirtilerin özellikle düşük kilolu bebeklerde daha sık görüldüğünü belirten Dr. Akpınar, “Hastalık evde izlenecek hafif şikayetlerden hastanede gözetim altında tutulmayı gerektirecek sepsis1 benzeri ağır sistemik bulgulara kadar değişiklik gösterebiliyor. Hastalığın ağırlığına rağmen ateşin fazla yükselmediği, yüksek riskli gruplarda ve özellikle iki aydan küçük bebekler ile prematürelerde yüzde 10-35 oranında, aileyi daha da tedirgin eden uyku apnesi görülebiliyor” diyor. Bulaşmanın hastayla doğrudan veya burun salgısıyla temas sonucu oluştuğunu söyleyen Dr. Akpınar  damlacıklar yoluyla bulaşmanın nadiren görüldüğünü belirtiyor Virüsün ellerde 30 dakika, bazı çevresel yüzeylerde ise birkaç saat yaşayabildiğini sözlerine ekleyen Dr. Akpınar göz veya burun mukozasına daha etkili bulaşan RSV’nin yayılımının üç ile sekiz gün sürdüğünü belirtiyor.

Prematüre ve bağışıklığı düşük olanlar risk altında…

“Üst solunum yollarında çoğalan RSV virüsü, hızla alt solunum yollarına da ulaşıyor. Rahatsızlık bu aşamada öksürük, hırıltılı solunum ve solunumda sıkıntı yaşama gibi bulgulara neden oluyor.” diyen  Dr. Akpınar, prematüre bebekler, doğumsal veya kazanılmış bağışıklık yetmezliği olanlar, doğumsal kalp hastalığı görülenler, kemik iliği ve organ nakli yapılan kişiler, evde oksijen tedavisi alanlar ile nörolojik ve metabolik problemi olan çocukların RSV için yüksek risk taşıdığını dile getiriyor. Anne sütü almama, anneden geçen antikorların düşük düzeyde olması, kış ayları (özellikle toplu yaşamaya bağlı), günlük bakım yetersizliği, düşük sosyo ekonomik durum, beslenme yetersizliği, kalabalık yaşam koşulları, sigara dumanına maruz kalmak (pasif içicilik), ailede astım hastalığı ve alerjiye yatkınlık gibi durumlarda hastalık daha da ağırlaşıyor.

Burun temizliğini ihmal etmeyin!

Bakteri nedenli olmadığı için RSV tedavisinde antibiyotik kullanılmadığını belirten Dr. Akpınar “Hastalar sadece destek tedavisi alıyor. Etkili burun temizliği yapılması özellikle bebek hastaları rahatlatıyor. Solunum sıkıntısı olmayan, rahat nefes alıp veren, beslenme sorunu yaşamayan bebeklerin ev ortamında izlenmesi yeterli oluyor. Riskli hasta grubunda olup solunum sıkıntısı görülen, dakika-solunum sayısı artan, hırıltılı nefes alıp veren ve beslenmesinde bozukluk olan hasta grubunun ise hastanede izlenmesi gerekiyor. Bu grupta damar yolu ile sıvı desteği, nemlendirilmiş oksijen ve gerek duyulması halinde bronkodilatatör (bronş genişletici) tedaviler uygulanabiliyor.” diyor.

El temizliği bulaşma riskini azaltıyor

Alt solunum yolu enfeksiyonlarının tedavisinin sadece “destekleyici” nitelikte olduğu için, tedaviden çok hastalığın kontrol edilmesi ve korunmanın önemli olduğunu  sözlerine ekleyen Dr. Akpınar, doğru el hijyeni, ellerin antiseptik solüsyonlarla yıkanması, aynı şekilde bulaşık çevresel yüzeylerinin ve oyuncakların temizlenmesi gibi genel temizlik kurallarının uygulanmasının hastalıktan korunmada büyük önem taşıdığını belirtiyor. Dr. Akpınar ayrıca kalabalıktan sakınma, sigara içilen ortamlardan uzak durmanın da önemine değiniyor.