Çocuğunuzun Süt Dişlerini Nasıl Koruyacaksınız?

Sağlıklı bir ağız ve diş yapısının oluşması için bebeklik döneminden koruma önlemlerinin alınması gerektiği artık biliniyor. Ancak küçük çocuklar tek başlarına bu bakımı yapamayacakları için anne babalara önemli görevler düşüyor. Sonrasında sorunlarla ve ağrılarla uğraşmamak için bebeğinizin ilk dişleri çıkmaya başladığı andan itibaren temizlik ve koruma kurallarına uymanızda fayda var. Diş Hekimi ve Protez Uzmanı Çağdaş Kışlaoğlu küçük çocuklara uygulanan diş koruma yöntemleri hakkında bilgiler veriyor.

Ağız ve diş sağlığının ilk adımı bebeklik döneminde başlar. Çocukların süt dişleri, şekerli gıdaları daha fazla tüketmeleri, diş temizliği bakımından yetişkinler kadar dikkatli olmamaları nedeniyle daha çabuk çürür. Süt dişlerinin kalıcı dişler kadar değerli olduğunu unutmamak gerekir.  

Süt Dişleri Kalıcı Dişler Kadar Önemlidir

Süt dişleri değişken olabilmekle beraber ortalama 6 aydan sonra genellikle alt ön bölgeden başlayarak çıkar ve yaklaşık 3 yaşında tamamlanır. Bu dönemde çocuğun ağzında toplam 20 adet süt dişi alt ve üst çenede simetrik olarak yerleşir.

Çocuklarda ağız ve diş hastalıkları tedavisi koruyucu diş hekimliğinin temelini oluşturur. Toplumumuzdaki ‘süt dişleri önemsizdir’ kanısının tamamen yanlış olduğunu bilmek gerekir.  Süt dişleri doğumdan ergenliğe kadar uzanan süreçte görev gören dişlerdir. Yapıları kalıcı dişlere göre biraz daha farklıdır. Eğer süt dişleri zamanından erken çürür ve çekilirse yan dişler kayacak ve alttan gelen kalıcı dişlere yer olmayacağı için kalıcı dişlerde oluşan çapraşıklık, ortodontik tedaviye neden olacaktır. Eğer çekilmeyip kronik bir iltihap oluştururlarsa da hem alttan gelen kalıcı dişin kalsifikasyonu hem de çocuğun genel sağlığı etkilenecektir. Ayrıca süt dişlerinin alttan gelen kalıcı dişlere rehberliği söz konusudur. Bu nedenle çocuklara ağız bakımı alışkanlığının kazandırılması ve süt dişlerinin sağlığı çok önemlidir.

Çocukların Dişleri Neden Çürür?

• Süt dişleri daimi dişlere oranla daha çok organik madde içerdiğinden daha kolay ve hızlı çürürler.

• Çocuklar, çürüğün erken döneminde görülebilen soğuk sıcak hassasiyeti ve hafif ağrı gibi sinyalleri zamanında yorumlayamazlar. Olayı ancak dayanılamayacak kadar ağrı olduğunda fark ederler ki bu durumda çok geç kalınmış olabilir.

• Çocuklar ağız bakımına yetişkinler kadar dikkat edemezler. Çocuğun el becerisi, merakı ve ebeveynlerinin tutumu diş fırçalama alışkanlığını belirler.

Çürük Oluşumu Engellenebilir Mi?

Çürüğü tamamen engelleyebilecek bir aşı ya da ilaç henüz geliştirilemediğini ancak çürük sayısını azaltmaya yönelik malzemelerin günümüzde kullanıldığını söyleyen Kışlaoğlu, çürük oluşumunu engellemeye yönelik yöntemleri şöyle anlatıyor:

Fissür Örtücüler: Azı dişlerinin çiğneme yüzeyinde fissür denilen küçük çukurcuklar bulunur. Bu çukurları fissür örtücü uygulayarak koruyabiliyoruz. Çocuklar dişlerin üzerindeki girinti ve çıkıntıları rahatlıkla temizlemedikleri için bu girintilere yerleşen yiyecek artıkları ve bakteriler çürüğe neden oluyor. Fissür örtücü de arka dişler üzerindeki bu oluklara uygulanıyor. Beyaz, şeffaf renkli, sıvı şeklinde plastik madde olan bu örtücü, diş oluklarına tamamen tutunuyor. Bu şekilde diş yüzeyinde herhangi bir aşınma yapılmadan işlem uygulanıyor ve diş çürüğe karşı korunuyor.

Fissür örtücü düştükten sonra bile uygulama yapılan dişte çürümeye karşı direnç devam eder. Eğer düştükten sonra 6 ay içerisinde tekrar uygulanırsa çürüğe karşı koruma da devam eder. Fakat bu uygulama yapıldıktan sonra da dişler düzenli fırçalanmalı ve rutin olarak çocuklar diş hekimi kontrollerine götürülmelidir.

Flor Uygulaması: Çürüğü engellemenin başka bir yolu da çürüğe karşı direncin arttırılmasıdır. Dişlere yüzeysel flor uygulanması suretiyle bu direnç kazandırılabilir.  

Diş Fırçalama: Çocukların ileride diş fırçalama alışkanlığını sürdürmesi için en etkili yöntem erken yaşlarda bu alışkanlığın kazandırılmasıdır. Düzenli ve doğru bir şekilde fırçalama ile çürük oluşumu engellenebilir.

Diş Fırçası ve Macun Seçimi Önemli!

Çocuğun ağız büyüklüğüne uygun, yumuşak ve naylon kıllardan üretilmiş diş fırçalarını öneren Kışlaoğlu,  çocukların diş macununu yutma riski olduğu için 3 yaş altında kullanılmaması gerektiğini belirtiyor.  Pütürsüz diş macunlarını öneren Kışlaoğlu, fırçaya konulacak macun miktarını ise ‘nohut büyüklüğünde’ şeklinde tarif ediyor.

Diş Fırçalama Alışkanlığı İçin Bunları Deneyin...

Dişlerini fırçalarken ayrı bir diş fırçası ile siz de kendi dişlerinizi fırçalayın. Ona birkaç tane farklı renk ve şekillerde diş fırçası ve diş macunu alın. Her seferinde başka bir ikili seçmesini sağlayın. Bu seçim onun diş fırçalama isteğini ve motivasyonunu artıracaktır.

 Mutlaka diş fırçalama panosu oluşturun ve her fırçalamadan sonra pano üzerinde işaretleme yapın.

Banyoya bir kum saati yerleştirin ve her fırçalamada kum saatini ters çevirerek zaman tutun. Yaklaşık 2 dakikalık diş fırçalama yeterli olacaktır.

Çocuğunuzun diş çürüğü hakkında hiçbir bilgisi yoktur. Ona yapışkan özelliği olan şeker, çikolata, bisküvi yedirin ve aynada dişlerinin üzerine nasıl yapıştığını gösterin. Daha sonra dişlerini fırçalatın ve dişlerinin ne kadar güzel, temiz ve beyaz olduğunu yine aynada kendisine gösterin.