Çocuklarda Görülen Yeni Salgın: Elektronik Sigaralar

Liv Hospital Çocuk Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Erkan Çakır: “Elektronik sigaralar (e-sigara), erişkinlerde olduğu gibi çocuklarda ve ergenlerde de büyük bir salgın haline gelmiş ve çok ciddi bir halk sağlığı sorunu ile bizi karşı karşıya bırakmıştır. “ diyerek konu hakkında bilgiler aktardı.

E-sigara nedir ve normal sigaradan ne gibi farkları vardır?

Normal sigarada tütün ve tütün ürünleri yakılarak duman haline getirilip kullanılmakta iken E-sigarada ısıtma yöntemi ile buharlaştırma yapılmakta ve çıkan buharın solunması yoluyla kullanılmaktadır.  E-sigaralar da normal sigaralar gibi nikotin içermekte, ilaveten içerisine konan tatlandırıcı, çeşitli aromalar ve serinleticiler ile daha cazip hale getirilmektedir.

E-sigara salgınının boyutu nedir, bu salgından korkmalı mıyız?

Yapılan araştırmalarda birçok ülkede e-sigara içme oranlarının yıllar içerisinde artış gösterdiği, ortaokul-lise çağlarında dahi her 5 çocuktan birinin e-sigara ile tanıştığı ya da kullanmakta olduğu belirlenmiştir. E-sigara üreticilerinin pazar paylarını artırmak amaçlı her geçen gün teknolojik yenilikler yapması, USB bellek gibi günlük kullanılan eşyalar haline getirilmesi, sosyal medya ve diğer medya araçlarında özellikle potansiyel kitle olarak görülen çocuklar ve genç erişkinlere yönelik reklam faaliyetlerinin artarak devam etmesi salgının giderek yayılmasına neden olmaktadır. 

E-sigaraların sağlık boyutunda zararları nelerdir?

E-sigaralar normal sigaralar gibi nikotin içerdiğinden, nikotinin başta bağımlılık yapıcı etkisi ve sinir-duyu işlevleri üzerine olumsuz etkileri olmak üzere tüm olumsuz etkilerini üzerinde taşımaktadır. İçerdiği birçok kimyasal maddeler, ağır metaller, aroma ve tatlandırıcılar kansorejen etkide olup, uzun vadeli zararları henüz tam bilinmediğinden klasik sigara kullanımından bile daha tehlikeli olma potansiyeli taşımaktadır. Akciğerler üzerinde doz birikiminden bağımsız hasar yapma riskinin yanında Evalı dediğimiz ölümcül akciğer zedelenmelerine neden olabilmektedir. Şu ana kadar yapılan çalışmalarda başta akciğerler olmak üzere, beyin, kalp, mesane ve üreme organları üzerinde zararlı etkileri ortaya konmuş olup, ileri çalışmalar ise hızla devam ettirilmektedir.

E-sigaralar daha mı az nikotin içermektedir?

Bilinenin aksine e-sigaralarda normal sigaralar gibi yüksek oranda nikotin içermektedir. Her 30 puf çekimi ile 1 paket sigaraya eşdeğer nikotin vücuda alınmaktadır. Nikotin içermeyen e-sigara formatında sunulan e-sigaralarda dahi nikotin bulunduğu dünya sağlık örgütü tarafından açıklanmıştır.

E-sigaralarda çocukları bekleyen en büyük tehlike nedir?

E-sigaralar içeriğindeki aromalı tatlar, serinleticiler ve sosyal medya desteği ile çocuk ve genç erişkinlerde çok daha cazip hale getirildiğinden, nikotin kullanımına giriş kapısı olarak kabul edilmekte ve gelecekte nikotin ve sigara bağımlılığının çok daha büyük boyutlara ulaşması beklenmektedir. E-sigara kullanan her 3 çocuktan birinin esrar da kullandığı tespit edilmiş olup, direk esrar ilave edilmiş e-sigaraların varlığı da salgının boyutunu ve ciddiyetini gözler önüne sermektedir.

Bu salgına karşı ne yapılmalıdır? Çocuklarımızı nasıl koruyabiliriz?

E-sigaraların zararlarına karşı tüm toplumun, bireylerin, anne ve babaların bilinç düzeylerinin artırılması, farkındalık oluşturulması, eğitimlerin artırılması ve çocuklarımızı bu zararlı ürünlerden uzak tutmak yapılması gerekenlerin başında yer almaktadır. Her ne kadar bu ürünlerin serbest satışı ve reklamı ülkemizde yasak olsa da erişimin çok kolay olduğu bilindiğinden, gerekli yasal düzenlemelerin ve denetimlerin yapılması ve topyekün salgınla mücadele edilmesi çocuklarımızın ve gelecek nesillerin korunması adına hayati önem taşımaktadır.