Emeklemesi İçin Bebeğinize Fırsat Verin!

Her bebekte emekleme farklı olabilir. Bir bebek öne doğru emeklemeyi öğrenirken, bir başkası arkaya doğru emekleyebilir. Bir bebek elleri ve dizleri üstünde emekle­meye çalışırken bir başkası ayakları ve elleri üstünde emekle­meye çalışır. Bebeklerde emeklemenin evreleri konusunda Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Alper Bıçkıcı’dan bilgiler aldık. Siz de bebekler ne zaman emekler diye merak ediyorsanız yazımızın devamına göze atabilirsiniz.

Emekleme için bebeğin desteksiz oturabilmesi, el ve dizleri üzerinde durabilmesi gerekir. Dizlerini bir öne bir arkaya hareket ettirmeye başladığında artık yer değiştirmek onun için kolay olacaktır. Bebekler 6-9. aylar arasında emeklemeye başlayabilirler.

Beklediniz ve bebeğiniz 9 aylık oldu ama halen emeklemiyor. “Acaba problem mi var?” diye düşünüyorsunuz. Unutmayalım ki emeklemek şart değildir. Emeklemeden yürüyen azımsanmayacak sayıda bebek vardır. Öyle ki yürüdükten sonra emekleyen bebeklerde olabiliyor.

Emeklemesini Teşvik Edebilirsiniz

Bazı aileler bebeklerine emeklemeleri için fırsat vermeyebilirler. Mesela bebeklerini sürekli mama sandalyesinde, etrafına yastık koyup kanepede veya beşiğinde tutma eğilimi gösterirler. Eğer bebeğinizin emeklemesini istiyorsanız ona fırsat vermelisiniz. Yere temiz bir battaniye, halı, çarşaf serip yüzükoyun yatırın. Karşısına geçin ve onu kendinize çağırın. Ses çıkaran renkli bir oyuncağı gösterin. Size gelmeye çalışacaktır. Bu bebeğinizin emekleme hareketini geliştirmesine de yardım edecektir.

Emeklemenin gelişim ölçütü olmadığı göz önünde bulundurulmalıdır. Ancak niye emeklemediğini ya da bebeklerinin gelişiminde gerilik olduğunu düşünen aileler yine de şüphelerini gidermek için 6 yaşına kadar gelişim testi olan Denver 2 Gelişim Testi’ni yaptırabilirler.

Emekleyen Bebeğiniz İçin Evde Alacağınız Koruyucu Önlemler

Yerlere tüysüz, pamuklu battaniyeler, üstüne çarşaf serebilirsiniz. Bebeğin dolaşacağı zeminin sık sık tozu alınmalı ve yıkanıp kurutulmalıdır.

Mümkün olduğunca emeklemesini takip edip, bu battaniye sınırlarında olmasına gayret edin.

Boncuk, demir para, oyuncak parçaları gibi bebeğinizin ağzına atabileceği ve boğulma riski taşıyan nesneleri dikkatlice ortadan kaldırmalısınız.

Evinizdeki keskin masa ve sandalye kenarlarını korumaya almalısınız.

Merdiven var ise mutlaka önüne bebeğiniz için engel koymalısınız.

Zemine yakın çekmece ya da dolap kapaklarına kilit koyun, alt dolaplara, çekmece içlerine tehlike oluşturabilecek temizlik malzemelerini koymayın.

Evdeki prizlere güvenlik aparatı takın ve uzatma kablolarını yukarılara alın.

Bebeklerin Yürüteç Kullanması Doğru Mu?

Annelerin kolaylık olarak kabul ettikleri belki de bebeklerini daha da büyümüş görmek istediklerinden kullandıkları yürüteçlerin belirgin zararları olduğu saptanmıştır. Tabii bu zararları en aza indirmek ve kullanım tercihini yapmak ailelere düşmektedir. 4-7 aydan itibaren kullanılmaya başlayan yürüteç zararlarını şu şekilde sıralayabiliriz.

Ayak tabanına basması gereken bebeğiniz parmak uçlarında yürür ve bunu alışkanlık haline getirebilir.

Tam basamayan bebeklerin ayaklarına ve kalçalarına fazla ve dengesiz yük biner bu da kalça ve ayak deformasyonlarına neden olabilir.

Yürüteçle birlikte boyun, sırt ve bel kaslarının gelişmesi yavaşlar ve kamburluk“skolyoz” riskini beraberinde getirir.

Yürüteçle ev kazalarının; yürütecin devrilmesi, sert zemine çarpması, sobalara dokunma, merdivenden aşağı yuvarlanma, yukarıda uzanabileceği masa örtüleri ile üzerine çaydanlık, ağır cisimler düşürmesi riskinin arttığı gözden kaçırılmaması gereken bir gerçektir.

Önerimiz bebeğin doğal şekilde oturması, yürümesi, dengede durmasının yapay gereçlerle manipüle edilmemesidir.

Özetle yürüteç zararları ortadadır, aileler yürüteç kullanma tercihlerini bu riskleri düşünüp öyle yapmalıdır.

Bebekler Ne Zaman Ayağa Kalkmaya Başlar? 

Annesinden destek almadan 1-2 saniye ayakta durabilen bebek ilk olarak tutunarak ayağa kalkar. Ayaktaki bebeğin ayak ve bacaklarına binen yük onu bir sonraki adıma;  yani adım atmaya hazırlayacaktır.

Normalde 9-12 aylar arası ayağa kalkması gereken bebeklerin hevesli bir kısmı 7-8. aylarda ayağa kalkarlar. Bazen de başka bakımlardan gayet sağlıklı olan bir bebek bir yaşına geldiği halde hala ayağa kalkamaz. Bunlardan bazıları tombul bebeklerdir. Diğerlerinin ise dizleri kuvvetsizdir. Böyle bir çocuk yeter derecede D vitamini almışsa ve doktor merak edilecek bir şey olmadığını söylüyorsa, durumu normal demek­tir.

Bu dönemde tutundukları yerin temiz ve güvenli olmasına dikkat etmek gerekir, öyle ki masa örtüsüne tutunan bir bebek ev kazasına davetiye çıkarır.

Bebek Ne Zaman Yürümeye Başlar? 

Çocuklar  genellikle ortalama 12-13.  ay  civarında  yürümeye  başlarlar,  ancak  bazı  çocuklarda  bu  9.  aya  kadar  erken  olurken,  bazı  çocuklarda  17-18.  aya  kadar  gecikebilir.  Çocuğunuz 18 aylık olduğu halde yürümüyorsa ya da simetrik adım atamıyorsa; kalça çıkığı, ayak, bacak kemik bozuklukları, kas hastalıkları açısından inceleme gereklidir. 

Son yıllarda rutin bir uygulama haline gelmiş olan Kalça Ultrasonu ilk 2 aylık dönemde yapılmaktadır. 3. aydan sonra kalça ultrasonu tanı aracı olmaktan çıkar. Kalça çıkığı olup olmadığını diğer yöntemlere göre çok daha net belirlemektedir. Bilinmelidir ki kalça çıkığı ilk aylarda saptandığında sadece çift bez tedavisi ile düzelebilmekle birlikte 1 yaşında sonra tanı konmuş bebeklerde tedavi çoğunlukla %100 başarılı olamayan cerrahi tekniklere dayanmaktadır.

Erken yürüyen bir bebeğin annesi bunun çocuğun bacakla­rı için zararlı olup olmayacağını merak edebilir. Bildiğimiz ka­darı, bebeğin vücudunun, onun yapabildiği her şeye dayanaca­ğıdır. Bazen yürümenin ilk aylarında bebeğin bacakları çarpılır ama bu erken yürüyen bebeklerde olduğu kadar geç yürüyen bebeklerde de görülebilir.

Bebeğimiz Yürümeye Çalışırken Düşerse Ne Yapmalıyız? 

Yürüme döneminde evde keskin masa, sehpa köşeleri kapatılmalıdır, Zemin çok yumuşak olmamalı ki yürümesini engellemesin. Bir miktar darbe emici özellikte olmalı ki düşmelerde yaralanma ve ağrıya neden olmasın. Yürüme esnasında bebeğinizi yakından takip edin. Yürümekten korkmaması için düşmeden yakalamaya çalışın.

Bebek düşerse ve ağlarsa yeniden yürütmek için zorlamamalıyız, başka bir yere götürüp dikkatini başka tarafa çekip olayı unutturmalıyız. Bir süre sonra yürümesi için ortam oluşturup, ayaklarını yere bastırıp kucakta kavrayıp beklemeliyiz, diğer bir kişi, karşıda beklemelidir. Talebin bebekten gelmesini beklemek en güzelidir.