Bebekte Üfürüm: Hangisi Masum, Hangisi Değil?

Çocuğun kalbinden gelen üfürüm sesi, ilk başta anne babaları endişelendirse de çoğu ergenliğe kadar düzelen masum üfürüm. Ancak çocuktaki üfürümün nedenini bir doktorun belirlemesi, bunun içinde erken dönemden itibaren takip etmesi gerekiyor. Medical Park Trabzon Yıldızlı Hastanesi Çocuk Kardiyolojisi Bölümü’nden Uzm. Dr. Celal Gür çocuklardaki kalp üfürümleri hakkında şu bilgileri veriyor.

Herhangi bir kalp hastalığı olmayan sağlıklı çocukların yüzde 50-85’inde masum üfürümler duyulması normaldir. Masum üfürümler, kalbin çalışması sırasında kan pompalanırken oluşan doğal titreşimler olup, genelde ergenliğin ortalarında kendiliğinden kaybolur. Ancak üfürümler kalpteki yapısal bozukluklardan ileri geliyorsa tehlikeli olabilir. Bu nedenle doktor tarafından erken dönemde ayırt edilerek tedaviye başlanması hayati önem taşır. 

Çocukların yüzde 85’inde masum üfürüm duyulabiliyor

Muayene sırasında çocukların kalbinde üfürüm duyulması oldukça sık rastlanan bir bulgudur. Ancak ailede büyük bir endişeye yol açabilir.

Üfürüm, çocukların pediatrik muayenelerinde hekim tarafından steteskop ile kalp dinlenirken kalp sesleri arasında duyulan, üflemeyi andıran seslerdir. Bu üfürümler kalbin çalışması sırasında kan pompalanırken oluşan doğal titreşimlerdir. Herhangi bir kalp hastalığı olmayan sağlıklı çocukların yüzde 50-85 kadarında masum üfürümler duyulabilir.

Hangi durumlarda hastalığa işaret eder?

Çocukluk çağlarında meydana gelen üfürümlerin bir kısmı da kalpte bulunan yapısal bozukluklardan ileri gelebilir. Patolojik üfürümler olarak tanımlanan bu üfürümlere yol açan hastalıklar arasında:
• Kalp boşluklarını bölen duvarlar üzerinde bulunan VSD
• ASD gibi kalp delikleri
• PDA gibi damar açıklıkları
• Kalp kapaklarında darlık veya işlev bozuklukları sayılabilir.

Bu durumlarda bozuk olan yapıdan veya kalp deliğinden geçen kan, türbülans veya devamlı akıma yol açarak patolojik üfürümlerin duyulmasına neden olur.

Kalpte üfürüm oluşturan doğuştan kalp hastalıklarından dışında sonradan kazanılmış bazı hastalıklarda da üfürüm duyulabilmektedir. Bu hastalıkların en önemlisi, romatizmal ateşe bağlı kalp kapağı bozukluklarıdır. Masum üfürümlerden farklı olarak patolojik üfürümlü çocuklarda mevcut kalp hastalığının çeşidine göre başka şikayetler ve bulgular da olabilir. 

Kalpteki üfürüm ayırt edilebilir mi?

Deneyimli bir aile hekiminin veya çocuk hekiminin kalpteki üfürümün masum veya patolojik olabileceğini fizik muayene bulguları ile saptayabileceğini vurgulayan Uzm. Dr. Gür, “Ancak tanının kesin olarak konulabilmesi ve akıllarda soru işareti kalmaması için üfürüm duyulan çocuğun mutlaka bir çocuk kardiyoloji hekimi tarafından değerlendirilmesi gerekmektedir. Bunun için tüm dünyada ekokardiyografi olarak bilinen kalp ultrasonu yapılmaktadır” bilgisini verdi.