Büyüme Ağrısı Nedir?

6-10 yaş aralığında görülen, 12-13 yaş gibi sonlanması beklenen büyüme ağrıları, bazen önemli hastalıkların bulguları ile karışabiliyor. Hastalık ile büyüme ağrısı arasındaki en önemli fark, ağrıya eşlik eden diğer semptomlar… Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Dicle Çelik konuyla ilgili önemli bilgiler veriyor. 

Çocukluk çağında, özellikle büyümenin hızlı olduğu 6-10 yaşları arasında görülen ağrılar “büyüme ağrıları” olarak tanımlanıyor. Ağrılar sıklıkla büyüme plağının bulunduğu diz bölgesinde görülüyor. Eğer ağrılara şişlik ya da kızarıklık eşlik ediyorsa çocuğun mutlaka bir uzman tarafından kontrol edilmesi büyük önem taşıyor.

Büyüme ağrısıdır deyip geçmeyin

Büyüme ağrıları, çoğunlukla geceleri yorulmanın ardından belirginleşir. Her ağrılı durumda olduğu gibi büyüme ağrısı tanısının da bir hekim tarafından diğer olasılıkların dışlanması ile konulması gerekir. Çünkü büyüme ağrısı birçok önemli hastalıkla karıştırılabilir. Bu ayırıcı tanıyı bir hekimin yapması çok önemlidir. Büyümenin sonlanması ile birlikte bu ağrılar rahatlayıp kaybolur. Büyüme ağrısıdır ve geçecektir demeden önce çocukların mutlaka bir pediatrist ve/veya bir ortopedist tarafından muayene edilmesi en doğrusudur.

Büyüme ağrıları 12-13 yaşında sona eriyor

Kemiklerimiz büyüme plağı veya epifiz plağı olarak tanımlanan bölgelerden uzayarak normal boyutlarına ulaşır. Kollarımız daha çok omuz ve el bileği bölgesinden, bacaklarımız ise ağırlıklı olarak diz bölgesinden uzar. İşte bu bölgelerde görülen ağrılar halk arasında genellikle büyüme ağrısı olarak tanımlanır. Büyüme ağrısı olarak adlandırılan ağrılar, kız ve erkek çocuklarda hemen hemen eşit oranda görülür. Büyüme ağrıları genellikle 12–13 yaşlarına kadar devam eder ve sonradan kaybolur. Ağrılar, kemiğin büyüme hızından daha çok çevresindeki kas, tendon ve bağlar gibi yumuşak dokulardaki zorlanmalar ve gerilmeler sonrasında oluşan ödemden kaynaklanır.

Bu şikayetlere dikkat!

Çocuklar genellikle gündüz yaptıkları aktiviteler sonrasında akşama doğru veya geceleri ağrıdan yakınır. Ancak, sabah olduğunda genellikle şikayetleri geçmiş olur. Bu ağrıların aşırı efor sonrasında da arttığı gözlenir. Büyüme ağrılarının özel bir tedavisi yoktur. Bunun için ailelere; bol dinlenme, masaj veya basit ağrı kesiciler önerilir. Bunlardan sonuç alınmıyorsa ve şu şikayetler varsa mutlaka doktora gidilmelidir:
• Hep aynı yerde ağrı olması
• Gün boyu süren ağrı olması
• Şişlik
• Kızarıklık ve yürümede zorluk
• Ateş
• Halsizlik
• İştahsızlık

Büyüme ağrıları ile karıştırılan önemli hastalıklar

TRAVMA: Çocukluk çağındaki travmalarda, ağrı, şişlik, morluk, hassasiyet ve hareket kısıtlılığı olur. Travmalarda, bölgesel ağrıya morluk ile şişlik eşlik edebilir. Büyüme ağrılarında ise çocuklar daha çok her iki bacağındaki kasların üzerindeki ağrıdan şikayet eder.

ENFEKSİYON: Kemik ve eklem enfeksiyonlarında ağrı büyüme ağrılarına göre daha şiddetlidir. Enfeksiyonlarda, şiddetli ağrıya ateş, üşüme, titreme, şişlik, kızarıklık, lokal veya genel ısı artışı, hareket kısıtlılığı ve yürümede zorluk gibi belirtiler de eklenir.

TÜMÖR: Çocukluk çağında görülen iyi veya kötü huylu kemik tümörlerinin, uzun kemiklere ve özellikle de bacaklardaki uzun kemiklere daha fazla yerleştiği görülür. Ancak, iyi huylu kemik tümörlerinde ağrı hareket veya temasla ortaya çıkarken, kötü huylu tümörlerde ağrı süreklilik arz eder.

LÖSEMİ: Büyüme ağrılarıyla karıştırılabilen ve geç kalındıkça hayati önem arz eden hastalıklardan biri de lösemidir. Kemiklerin de etkilendiği bu hastalıklarda ağrı süreklidir ve dinlenmeyle geçmez. Kemik ağrısına halsizlik, iştahsızlık, kilo kaybı, ateş, vücutta kanama ve morluklar eşlik edebilir.

ROMATİZMAL HASTALIKLAR: Her yaş grubunda görülebilen romatizmal hastalıklarda eklem ağrısı, eklemde kızarıklık-şişlik, ateş, döküntü, ağız içi aftlar görülebilir.

Sonuç olarak bir çocukluk çağındaki bacak ağrısına bu büyüme ağrısıdır demeden önce başka bir hastalık olmadığından emin olmak gerekir. Çünkü birçok hastalıkta erken tanı hayat kurtarır.