Amniyosentez ve Kordosentez Arasındaki Fark Nedir?

Amniyosentez ve kordosentez her hamileye uygulanmaz. Hamileliğinizi takip eden doktorun talebi doğrultusunda gerçekleşir. Her iki uygulama neden ve ne zaman yapılır? Neden gerekli görülür? Bu soruların cevaplarını Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op.Dr.Numan Bayazıt’tan aldık. 

Amniyosentez nedir?

Amniyon sıvısı bebeğin içinde yüzdüğü sıvıdır. Bebeğin idrarından oluşur. İçinde cilt, solunum, boşaltım ve sindirim sisteminden dökülen hücreler vardır. Amniyosentez, bu sıvıdan örnek almak demektir.

Anne karnından bir iğne ile girilerek sıvı çekilir. Genellikle anestezi gerekmez. Anne karın derisinde uygun yer antiseptik bir solüsyonla temizlenip bir iğne yardımıyla rahim içine girilir. Bebeğe dokunmadan etrafındaki sıvıdan örnek alınır. İşlem aynı anda karından yapılan bir ultrasonla gözlenerek gerçekleştirilir.

Amniyosentez neden yapılır?

En sık yapılma nedeni bebeğin kromozom yapısını tetkik etmektir. Bu işlem amniyon sıvısında az miktarda bulunan hücreler çoğaltılarak yapılır. Bu nedenle sonuç almak zaman alır. Down Sendromu taraması amacıyla anne kanından yapılan ikili test, üçlü test, DNA analizi gibi testlerde yüksek risk çıkarsa, başvurulan bir yöntemdir.

Amniyosentezin kullanılabileceği başka durumlar da vardır. Bazen bebeğin erken doğurtulması gerektiğinde akciğerlerinin olgunlaştığından emin olmak gerekir. Amniyosentezle alınan sıvıdan bu testi yapmak mümkündür.

Amniyosentez kan uyuşmazlığında problemin derecesini değerlendirmek ya da zarların iltihabını teşhis etmek için de kullanılabilir.

Nadiren de aşırı artan sıvıyı boşaltıp, erken doğumu önlemek için başvurulur.

Amniyosentez ne zaman yapılır?

Amniyosentezin 15 -18. haftalar arasında yapılması tercih edilir. Daha erken yapıldığında düşük riski yükselebilir, alınan materyal miktarı az olabilir. Geç yapıldığında ise başka sorunlar çıkar. Genetik tanı için yapılıyorsa, gebeliği sonlandırmak için vakit kalması adına 20. haftadan sonraya kalmaması istenir. Diğer nedenlerle yapılıyorsa daha geç yapılmasının bir sakıncası yoktur.

Amniyosentezin riskleri var mı?

En sık yaşanan komplikasyon işlemden sonra ortaya çıkan kramplardır. Genellikle 2 saatten fazla sürmez.

Hafif kanama ve sıvı gelmesi yüz hastadan ikisinde görülür ve genellikle kendi kendine durur.
Koryoamniyonit adı verilen iltihap, nadir görülen fakat en ciddi komplikasyonudur.
İşleme bağlı düşük oranı klasik literatürde 1/200 olarak verilir ancak günümüzde 1/1000’den azdır.

Kordosentez nedir?

Bebek oksijen ve besin gereksinimini anne kanından karşılar. Bu alışveriş bebeğin eşinde, yani plasentada olur. Bebek ile eşi arasındaki bağlantı kordon ile sağlanır. Bebeğin kirli kanı kordonla plasentaya taşınıp temizlendikten sonra, gene aynı kordonla geri döner.
Kordosentez, kordon içindeki bebeğe ait kandan örnek alınması demektir.

Kordosentez neden yapılır?

En sık bebeğin kromozom yapısının incelenmesi için yapılır. Amniyosenteze göre avantajı, daha çok materyal gelmesi ve daha kısa sürede sonuç alınmasıdır. Amniyosentezde kesin sonucun alınması 3-5 haftaya kadar uzar. İşlem yapıldığında gebeliğin 19. haftadan büyük olduğunu düşünelim, sonuç alındığında bebek 24 haftalık olacaktır. Bu da gebeliğin sonlandırılması gerektiği durumlarda istenmeyen bir şeydir. Kordosentez hızlı sonuç almak gerektiğinde, amniyosentez veya koryon villüs villüs biyopsi ile yeterli sonuç alınamadığında ya da bu sonuçları doğrulamak ihtiyacı duyulduğunda başvurulan bir yöntemdir.

Amniyosentezden farklı olarak kordosentezle bebeğe ait toksoplazma gibi bir enfeksiyonun, kan grubunun, kan uyuşmazlığına bağlı kansızlığın derecesinin, pıhtılaşma yetersizliğinin, metabolik hastalıkların tespiti mümkündür.

Kordosentez ne zaman ve nasıl yapılır? 

Daha çok gebeliğin 18. haftasından sonra yapılır. Tıpkı amniyosentez gibi annenin karın derisinden bir iğne ile geçilerek ve ultrasonla gözlenerek yapılır. Kordona girilip kan örneği almak amniyosentezden daha zor bir işlemdir. Gene de anestezi olmadan yapılabilmektedir. Amniyosentezde olduğu gibi cilt bir antiseptik ile temizlenip, bir ultrason eşliğinde iğne ile yapılır.

Kordosentezin riskleri var mıdır?

Amniyosentezden biraz daha riskli bir işlemdir. Bebeğin kaybedilme riski için yüzde 1-5 arası rakamlar verilir.