Deprem Bölgesinde Asbest Tehlikesi!

Uzmanlar deprem bölgesindeki yıkımın yoğun miktarda asbest yayılımına neden olduğuna dikkat çekiyor. Halk arasında beyaz toprak olarak bilinen asbest, insan sağlığı için tehlikeli olduğundan şu anda ticareti ve kullanımı yasak. Ancak eski binalarda kullanıldığı biliniyor. Memorial Hizmet Hastanesi Göğüs Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Banu Altoparlak, asbest tehlikesiyle ilgili şu bilgileri paylaşıyor.

Türkiye’de 2013 yılında kullanımı ve ticareti yasaklanan asbest, deprem sonrası çöken binaların yıkıntıları arasında bol miktarda bulunuyor. Lifli yapıda bulunan bu kimyasal maddenin inşaat sektöründe yaygın olarak kullanıldığı biliniyor.

Asbeste maruz kalmak uzun vadede akciğer hastalıklarına neden olabilir. Akciğer kanseri, akciğer zarında sıvı birikmesi, abestozis ve mezotelyoma yani karın boşluğunu saran zarın kanseri gibi sorunlar ortaya çıkabilir.

Kimyasal madde vücuda zarar veriyor

Asbest ya da amyant; ısıya, aşınmaya, kimyasal maddelere dayanıklı yapısal özellikleri açısından esnek, lifli yapıda bir mineraldir. Magnezyum silikat, kalsiyum-magnezyum silikat, demir-magnezyum silikat ve sodyum-demir silikattan oluşmaktadır. Halk arasında ak toprak veya gök toprak gibi isimlerle bilinmektedir. Gemi, inşaat, otomotiv gibi farklı iş alanlarında kullanılmaktadır. 

Asbestin dayanıklı olması, ısı izolasyonu sağlaması ve kolay tutuşması farklı sektörlerde kullanılmasının önemli nedenlerindendir. Lifli yapıdan oluşan asbest, insan sağlığına ve akciğere ciddi zarar vermektedir. 

Uzun vadede kansere yol açabiliyor

Asbest kanserojen bir madde olduğu için solunması veya içme suyuyla birlikte vücuda girmesi tehlike oluşturmaktadır. Solunum yoluyla vücuda girdikten sonra birçok farklı hastalığa yol açabilmektedir.

Akciğer kanseri, akciğer plağının kalınlaşması, mezotelyoma yani akciğer zarı kanseri, gırtlak kanseri, yumurtalık kanseri ve asbestosis gibi hastalıklar liflerin solunması sonucu 20-30 yıl içinde meydana gelebilecek hastalıklardır. Sigara içen bireylerde bu süreç daha hızlı gerçekleşmektedir. Hastalık kendini belli ettikten sonra çok yavaş ilerlemektedir. Yıllar içinde ciğerlerin vücut için gerekli olan oksijeni alabilme kapasitesi ortadan kalkmaktadır. Hasar ilerleyerek solunum yetmezliğine neden olabilir.

Maruz kalınan asbest miktarı, süresi, asbest liflerinin boyu, şekli ve kimyasal yapısı hastalıkların tetiklenmesinde temel unsurlardan bazılarıdır.

Asbest farklı iş alanlarında kullanılıyor

Asbest deprem nedeniyle gündeme gelse de sadece binalarda ve inşaat alanında kullanılmamaktadır. Farklı kullanım ve iş alanları bulunmaktadır. Bu alanlar;
• Tekstil (lifler, ipler, kumaşlar)
• Çimento endüstrisi (boru, saç)
• İnşaat malzemeleri
• Kimyasal (dolgu materyalleri, sentetik reçine kalıp materyalleri, kauçuk ürünler)
• Kağıt endüstrisi (karton, asbest kağıdı)
• Fren, debriyaj, balata üretimi
• Gemi yapımı
• Vagon üretimi

Koruyucu ekipman hayat kurtarıyor!

Asbeste maruz kalınabilen ortamlar olan deprem enkazı gibi alanlarda görev yapacak ekipler ve afetzedelerin toz maskesi ve gözlük kullanması gerekmektedir. Yıkım yapılan ortamdan uzak durulmalı ve beslenme ihtiyaçları bu bölge içinde karşılanmamalıdır. Asbeste karşı koruyucu ekipmanlar uzun vadede hayat kalitesini artırmaktadır. Koruyucu tek kullanımlık tulumlar asbestin vücuda ve deriye temas etmemesi için önemlidir. Giyilen çizmeler veya botlar daha sonra yıkanabilen şekilde olmalıdır. Asbestli ortama girildikten sonra koruyucu ekipman ve kıyafet değiştirilmelidir. Vardiyalı çalışma saatleri ile çalışan ekiplerin asbeste daha az maruz kalması sağlanmalıdır.